Thực tiễn lịch sử đã chứng minh, sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam là nhân tố hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Đảng Cộng sản Việt Nam là đảng cầm quyền duy nhất ở Việt Nam. Đó là tất yếu khách quan lịch sử, là sứ mệnh vinh quang và nặng nề của Đảng được nhân dân giao phó. Điều đó cũng khẳng định vai trò lãnh đạo và uy tín của Đảng trước Nhân dân.  

Lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin đã chỉ rõ sự cần thiết phải tổ chức lực lượng vũ trang để giữ gìn và bảo vệ thành quả cách mạng, đồng thời khẳng định ở đâu có tổ chức và hoạt động của lực lượng vũ trang thì ở đó phải có sự lãnh đạo của Đảng. Tại Việt Nam, trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân, đế quốc, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam đã vận dụng sáng tạo lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin về xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân bảo vệ thành quả của sự nghiệp cách mạng. Để bảo vệ thành quả cách mạng, các tổ chức tiền thân của Công an nhân dân Việt Nam nhanh chóng được thành lập. Ở miền Bắc, Xứ ủy Bắc Kỳ thành lập Sở Liêm phóng, ở Trung Bộ thành lập Sở Trinh sát Trung Bộ, ở miền Nam thành lập Quốc gia tự về cuộc để làm nhiệm vụ bảo vệ an ninh, trật tự, trước hết là ở Hà Nội và các vùng đã giải phóng. Ngay sau khi các tổ chức công an ra đời, các cấp ủy đảng đặc biệt quan tâm chỉ đạo các tổ chức này. Sự chỉ đạo trực tiếp của Đảng và cấp ủy các địa phương đã giúp cho lực lượng công an luôn bám sát đường lối đấu tranh chống phản cách mạng của Đảng, củng cố, xây dựng lực lượng để đảm đương nhiệm vụ bảo vệ Đảng, giữ vững an ninh, trật tự, bảo vệ công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, vừa phát huy vai trò hậu phương lớn, chi viện mọi mặt, có hiệu quả cho an ninh miền Nam, đánh thắng mọi âm mưu, hoạt động phá hoại của địch, góp phần quan trọng vào công cuộc giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự Hội nghị Đảng ủy Công an Trung ương ngày 15/6/2023

Bước vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ đổi mới Đảng tiếp tục quan tâm chỉ đạo xây dựng lực lượng Công an nhân dân. Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VI (tháng 12-1986): “Công an nhân dân phải được xây dựng thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy và tiến lên hiện đại, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc và nhân dân, có cơ sở vững chắc trong quần chúng, có trình độ nghiệp vụ ngày càng cao, thật sự là công cụ tin cậy, sắc bén của Đảng và Nhà nước xã hội chủ nghĩa”,[1] công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng trong Công an nhân dân ngày càng được chú trọng góp phần tích cực nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng trong Công an nhân dân. Ngày 30-8-1990 Bộ Chính trị ban hành Quyết định số 110-QĐ/TW thành lập Đảng ủy Công an Trung ương, đặt dưới sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư và giao Đảng ủy Công an Trung ương lãnh đạo mọi mặt công tác của ngành Công an. Đây là sự kiện lịch sử quan trọng, đánh dấu sự thay đổi căn bản về cơ chế lãnh đạo của Đảng và các cấp ủy trong Công an nhân dân. Cho đến ngày nay, Đảng thực hiện nguyên tắc lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Công an nhân dân, đồng thời giao cho các cấp ủy, tổ chức đảng trong Công an nhân dân chức năng lãnh đạo mọi mặt công tác đối với các đơn vị thuộc quyền. Đây là bước phát triển mới về tư duy lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng Công an nhân dân, để Đảng luôn nắm chắc Công an nhân dân, đảm bảo cho lực lượng Công an nhân dân luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao, thật sự là lực lượng chính trị trung thành và tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với hệ thống chính trị nói chung, đối với lực lượng Công an nhân dân nói riêng tiếp tục được Đảng ta nhấn mạnh trong Nghị quyết Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung Ương Đảng khóa XIII (Nghị quyết số 28-NQ/TW) ngày 17/11/2022 về tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng đối với hệ thống chính trị trong giai đoạn mới. Trong đó Đảng ta nhấn mạnh, việc đổi mới phương thức lãnh đạo gắn với xây dựng, chỉnh đốn Đảng đã góp phần quan trọng vào việc nâng cao năng lực cầm quyền, bảo đảm sự lãnh đạo toàn diện, hiệu quả của Đảng đối với hoạt động của hệ thống chính trị nói chung, đối với lực lượng Công an nhân dân nói riêng góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại, thúc đẩy sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, tăng cường niềm tin của Nhân dân đối với Đảng.

 Đại tướng, GS.TS Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an

Thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh chóng, phức tạp và khó đoán định, các nguy cơ đe dọa an ninh quốc gia ngày càng đa dạng, như: sự cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn; xung đột vũ trang Nga - Ucraina đây được coi là sự kiện địa chính trị lớn nhất từ sau Chiến tranh Lạnh; các mối đe dọa an ninh phi truyền thống mang tính toàn cầu… Những vấn đề này đã tác động trực tiếp đến sự ổn định và phát triển của các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Ở trong nước, Đại hội XIII của Đảng đánh giá: “Nhìn lại 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới, đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như hiện nay”[2]. Những thành tự đạt được trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế của đất nước một lần nữa khẳng định vai trò, uy tín, năng lực lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với Nhà nước và xã hội trong đó có lực lượng Công an nhân dân. Tuy nhiên, thời gian tới những nhân tố tiềm ẩn đe dọa an ninh, trật tự như: các thế lực thù địch luôn tìm cách đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình”, lợi dụng những vấn đề phức tạp, nhạy cảm và sự chủ quan, mất cảnh giác của chúng ta trên mọi lĩnh vực để chống phá, nhằm “phi chính trị hóa lực lượng vũ trang”, xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước, lực lượng vũ trang và toàn xã hội, thúc đẩy quá trình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; các mối đe dọa an ninh phi truyền thống... vẫn hiện hữu và ngày càng rõ nét, diễn biến phức tạp, tinh vi, nguy hiểm hơn tác động tiêu cực, toàn diện đến an ninh, trật tự nước ta. Vì vậy, cần phải kiên trì giữ vững vai trò lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Công an nhân dân, đảm bảo cho lực lượng Công an nhân dân luôn bám sát đường lối chính trị của Đảng về an ninh, trật tự, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân tin tưởng giao phó. Để làm được điều đó, cần thực hiện tốt một số nội dung sau:

Thứ nhất, luôn kiên định nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Công an nhân dân. Đảng ủy Công an Trung ương và các cấp ủy đảng trong Công an nhân dân phải luôn quán triệt và thực hiện nghiêm túc chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và về an ninh, trật tự; tuyệt đối tuân thủ, thực hiện đầy đủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng trên tất cả các lĩnh vực công tác.

Thứ hai, đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với tổ chức đảng và đội ngũ đảng viên trong CAND theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị lần thứ 6, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XIII về tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng đối với hệ thống chính trị trong giai đoạn mới. Trước hết, cần đổi mới tư duy, nâng cao chất lượng trong xây dựng, ban hành đường lối, chủ trương của Đảng về công tác bảo đảm an ninh, trật tự gắn với chức năng, nhiệm vụ của Công an nhân dân. Đồng thời, nâng cao năng lực, hiệu quả tổ chức triển khai các đường lối, chủ trương đã đề ra đối với công tác bảo đảm an ninh, trật tự trên thực tế. Đổi mới, nâng cao chất lượng xây dựng, ban hành văn bản của Đảng cần phải theo hướng đồng bộ, toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, tính dự báo cao, bám sát thực tiễn.

Thứ ba, tăng cường sự phối hợp giữa Đảng uỷ Công an Trung ương với các bộ, ban, ngành Trung ương, các tỉnh ủy, thành uỷ trong triển khai các nghị quyết về bảo đảm an ninh trật tự và xây dựng lực lượng Công an nhân dân. Theo đó, cần triển khai thực hiện nghiêm túc, thực chất vấn đề này theo tinh thần Nghị quyết số 12 ngày 16/3/2022 của Bộ Chính trị và Quyết định số 90 ngày 6/12/2022 của Ban Bí thư ban hành Quy chế phối hợp giữa Đảng uỷ Công an Trung ương và các tỉnh, thành uỷ trực thuộc Trung ương về lãnh đạo công tác đảng, công tác chính trị, công tác quần chúng trong Công an tỉnh, thành phố; Quyết định số 17-QĐ-TW ngày 22-6-2021 của Ban Bí thư ban hành quy chế phối hợp giữa Đảng uỷ Công an Trung ương với các tỉnh, thành uỷ trực thuộc Trung ương trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng đối với tổ chức Đảng, đảng viên thuộc Đảng bộ Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nhằm tạo ra cơ chế đảm bảo song trùng lãnh đạo giữa Đảng uỷ Công an Trung ương và các tỉnh, thành uỷ trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng đảng, xây dựng lực lượng CAND một cách nhịp nhàng, thống nhất, khắc phục những bất cập, hạn chế, tăng cường vai trò lãnh đạo của cấp uỷ các cấp đối với lực lượng CAND thời gian tới.

Thứ tư, tăng cường công tác xây dựng Đảng trong Công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh, thường xuyên đổi mới, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, giữ vững kỷ cương, kỷ luật, thường xuyên tự phê bình và phê bình; tăng cường đoàn kết, nhất trí trong từng tổ chức đảng và đơn vị, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Triển khai có hiệu quả Quy định số 192-QĐ/TW ngày 18/5/2019 của Bộ Chính trị về tổ chức Đảng trong Công an nhân dân Việt Nam, các quy định của Ban Bí thư, hướng dẫn của Ban Thường vụ Đảng ủy Công an Trung ương về chức năng, nhiệm vụ của các đảng bộ, chi bộ cơ sở có tính đặc thù trong Công an nhân dân đến toàn bộ cán bộ, đảng viên. Phải làm cho mỗi đảng viên, trước hết là cấp ủy, thủ trưởng đơn vị nhận thức sâu sắc, đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng của việc xây dựng tổ chức đảng trong CAND thực sự trong sạch, vững mạnh, đó là nhiệm vụ then chốt, từ đó xác định trách nhiệm của mình trong chỉ đạo, thực hiện xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh có hiệu quả.

Thứ năm, nâng cao chất lượng sinh hoạt Đảng, nhất là sinh hoạt chi bộ gắn liền với chức trách, nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự của từng đơn vị, từng cơ sở đảng. Muốn vậy, cấp ủy các đơn vị công an cần triển khai thực hiện nghiêm túc Quy định số 08-QĐ/TW, ngày 25-10-2018, của Ban Chấp hành Trung ương, “Về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương”; Quy định số 01/QĐ/ĐUCA-X03, ngày 28-1-2019, của Đảng ủy Công an Trung ương “Về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Ban Thường vụ, Ủy viên Đảng ủy Công an Trung ương, Ủy viên Ban Thường vụ và người đứng đầu công an các đơn vị, địa phương”. Cùng với đó, cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát; có cơ chế kiểm soát quyền lực hiệu quả trong nội bộ ngành Công an, nhất là đối với những địa bàn, lĩnh vực, vị trí công tác dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân vi phạm. Thực hiện nghiêm trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên trong Công an nhân dân.

Trên cơ sở đó mới có tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh và đảng viên trong Công an nhân dân vừa hồng, vừa chuyên; đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, tổ chức thực hiện có hiệu quả các Nghị quyết của Đảng về bảo đảm an ninh trật tự phục vụ xây dựng nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa giầu mạnh.

Phát huy truyền thống anh hùng vẻ vang trong 78 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, mỗi cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân cần tiếp tục khẳng định lòng trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc và nhân dân với phương châm “Còn Đảng còn mình”, luôn ghi nhớ mỗi chiến công của lực lượng Công an nhân dân đều bắt nguồn từ sự lãnh đạo của Đảng, từ đó không ngừng rèn luyện, phấn đấu, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng và Nhân dân./.

Văn Tú – Xuân Chính

Học viện Chính trị CAND